Thaksin Shinawatra sinh tại Sankamphaeng thuộc tỉnh Chiang Mai. Tổ phụ của Thaksin, Seng Sae Khu, là một di dân người Khách Gia từ Mai Châu, Quảng Đông đến nước Xiêm trong thập kỷ 1860. Năm 1908, ông đến sống ở Chiang Mai và kết hôn với một phụ nữ Thái tên Sangdi. Cậu con cả, Chiang Sae Khu, sinh năm 1890 tại Chanthaburi, kết hôn với một phụ nữ Thái tên Saeng Somma. Con trai đầu của Chiang, Sak, năm 1938 đổi sang họ Thái, Shinawatra. Khi chế độ Phibun tiến hành chiến dịch chống người Hoa, mọi người trong gia đình đều đổi họ, kể cả Loet, cha của Thaksin, sinh năm 1919 tại Chiang Mai. Loet kết hôn với Yindi Ramingwong.

Khi Thaksin Shinawatra chào đời thì gia đình Shinawatra đã là một trong số các gia tộc giàu có và quyền thế nhất Chiang Mai, có mối quan hệ thân cận với hoàng gia, quân đội và giới tinh hoa trong bộ máy hành chính cũng như những gia đình giàu có trong vùng.

Sau khi tốt nghiệp Học viện Cảnh sát, năm 1973 Thaksin gia nhập Bộ Cảnh sát Hoàng gia Thái, rồi theo học tại Đại học Eastern Kentucky, Hoa Kỳ, để lấy bằng Thạc sĩ tư pháp tội phạm vào năm 1975. Năm 1978 Thaksin nhận học vị Tiến sĩ tư pháp tội phạm tại Đại học Sam Houston, tiểu bang Texas. Sau khi lên đến vị trí Phó Chủ nhiệm Ban Chính sách và Kế hoạch thuộc Bộ Tổng tham mưu, Văn phòng Cảnh sát Đô thành. Năm 1987 Thaksin ra khỏi ngành để thành lập Tập đoàn Truyền thông và Vi tính. Một trong những thành viên của tập đoàn, công ty Shinawatra Paging, nay trở thành mạng lưới điện thoại di động lớn nhất Thái Lan AIS. Năm 1990, Thaksin tiến hành một giao dịch liều lĩnh nhưng thành công, nhận gói thầu trị giá 20 tỷ baht để được nhượng quyền điều hành vệ tinh Thaicom.